Home / Wetgeving & Richtlijnen

Wettelijk kader in Vlaanderen

In Vlaanderen wordt metaaldetectie geregeld door het Onroerenderfgoeddecreet van 12 juli 2013 en het bijhorende Onroerenderfgoedbesluit van 16 mei 2014.

Belangrijkste punten

  • Voor metaaldetectie heb je een erkenning nodig van het Agentschap Onroerend Erfgoed
  • Je mag enkel zoeken op plaatsen waar geen archeologische site is of waar je toestemming hebt in het kader van een archeologisch onderzoek
  • Je moet toestemming hebben van de eigenaar van het terrein
  • Alle vondsten van na 01 april 2016moeten worden gemeld
  • Je moet de Code van Goede Praktijk volgen

Het niet naleven van deze regels kan leiden tot administratieve en/of strafrechtelijke sancties, waaronder boetes en in bepaalde gevallen zelfs gevangenisstraf.

Erkenning als metaaldetectorist

Om legaal metaaldetectie te kunnen uitvoeren in Vlaanderen, moet je erkend zijn als metaaldetectorist. Dit is een eenvoudige administratieve procedure.

Voorwaarden

  • Minstens 18 jaar oud zijn
  • Code van Goede Praktijk onderschrijven
  • Niet veroordeeld zijn voor inbreuken op de erfgoedwetgeving

Aanvraag

  • Formulier invullen
  • Kopie identiteitskaart bijvoegen
  • Ondertekende verklaring
  • Indienen via online platform

Erkenning

  • Gratis
  • Ontvangst binnen 30 dagen
  • Uniek erkenningsnummer
  • Onbeperkt geldig (tenzij ingetrokken)

Hulp nodig?

Als lid van Detectum helpen we je graag bij het aanvragen van je erkenning. Neem contact op met ons via het contactformulier of kom naar een van onze workshops.

Waar mag je zoeken?

Als erkend metaaldetectorist mag je niet overal zoeken. De wetgeving stelt duidelijke grenzen aan waar je je hobby mag uitoefenen.

Waar WEL zoeken

  • Terreinen waar je toestemming hebt van de eigenaar
  • Gebieden die geen archeologische site zijn
  • Stranden (mits toestemming van de gemeente)
  • Akkers na de oogst (met toestemming van de boer)
  • Privétuinen (met toestemming)

Waar NIET zoeken

  • Archeologische sites en beschermde monumenten
  • Bossen en natuurgebieden zonder vergunning
  • Militaire domeinen en overheidsgebouwen
  • Privéterreinen zonder toestemming

Hoe controleer je of een gebied een archeologische site is?

Je kunt dit op verschillende manieren nagaan:

Let op bij vondsten van oorlogsmateriaal

Indien je munitie of andere potentieel gevaarlijke oorlogsresten vindt, raak deze NIET aan en contacteer onmiddellijk de politie (101). Markeer de locatie en blijf op een veilige afstand.

Meldingsplicht vondsten

Als erkend metaaldetectorist ben je verplicht om alle archeologische vondsten te melden binnen 30 dagen na de vondst. Dit gebeurt via een digitaal meldingsplatform.

Wat moet je melden?

Alle archeologische vondsten die je doet tijdens het metaaldetecteren, waaronder:

  • Munten
  • Fibulae (mantelspelden)
  • Gespen en riembeslag
  • Zegels en zegelstempels
  • Militaria (wapens, kogels, insignes)
  • Gebruiksvoorwerpen uit het verleden
  • Sieraden en decoratieve elementen
  • Religieuze objecten

Let op: Ook fragmenten en onherkenbare stukken moeten worden gemeld.

Hoe meld je een vondst?

  1. Maak duidelijke foto's van je vondst (verschillende zijden)
  2. Noteer de precieze vindplaats (GPS-coördinaten)
  3. Log in op het digitale meldingsplatform
  4. Vul alle gevraagde gegevens in
  5. Upload je foto's
  6. Dien de melding in

Wat gebeurt er na je melding?

  • Je ontvangt een bevestiging van je melding
  • Archeologen bekijken je vondst en de locatie
  • Bij bijzondere vondsten kan contact worden opgenomen voor verder onderzoek
  • Je vondst wordt opgenomen in de wetenschappelijke databank
  • Je draagt bij aan de archeologische kennis van Vlaanderen

Handleiding meldingstool

Het Agentschap Onroerend Erfgoed heeft een handleiding voor het gebruik van de meldingstool. Bekijk de Handleiding meldingstool.

Eigendom van vondsten

Het wettelijk eigendomsrecht van archeologische vondsten is als volgt geregeld:

  • De vondst is eigendom van de grondeigenaar, tenzij anders afgesproken
  • Je kunt afspraken maken met de grondeigenaar over het behoud van de vondst
  • Bijzondere vondsten kunnen worden aangekocht door musea of erfgoedinstellingen
  • Het Agentschap stelde ook een voorbeeld overeenkomst op met betrekken toestemming en eigendomsrecht Download formulier

Belangrijk is dat je altijd in overleg gaat met de grondeigenaar over je vondsten, idealiter vóór je gaat zoeken.

Gedragscode

Als verantwoordelijke metaaldetectorist volg je niet alleen de wettelijke regels, maar hanteer je ook een ethische gedragscode. Detectum onderschrijft de volgende principes:

Respect voor erfgoed

  • Behandel archeologische vondsten met zorg
  • Documenteer je vondsten nauwkeurig
  • Meld al je vondsten bij de bevoegde instanties
  • Vraag professioneel advies bij belangrijke vondsten

Respect voor anderen

  • Vraag altijd toestemming aan landeigenaren
  • Hou rekening met andere gebruikers van het terrein
  • Deel informatie en kennis met de gemeenschap
  • Werk samen met archeologen en erfgoedinstanties

Respect voor natuur

  • Vul alle gegraven gaten correct terug in
  • Neem alle afval mee, ook dat van anderen
  • Verstoor de natuur en dieren zo min mogelijk
  • Respecteer beschermde natuurgebieden

Veiligheid

  • Raak nooit aan munitie of explosieven
  • Meld gevaarlijke vondsten aan de politie
  • Zorg voor gepaste beschermingsmiddelen
  • Houd je aan de lokale veiligheidsvoorschriften

Detectum Erecode

Als lid van Detectum onderschrijf je automatisch onze erecode, die verder gaat dan de wettelijke vereisten. Deze erecode bevordert verantwoordelijk zoekgedrag en goede samenwerking met erfgoedinstanties.

Veelgestelde vragen

Heb ik een erkenning nodig om metaaldetectie uit te oefenen in Vlaanderen?

Mag ik zoeken op het strand?

Hoe weet ik of een gebied een archeologische site is?

Mag ik mijn vondsten houden?

Welke vondsten moet ik melden?